Technologia mikrofalowa ze względu na specyfikę działania, szczególnie możliwość podgrzania produktu oraz dostosowania parametrów do oczekiwanego efektu technologicznego jest niezwykle skuteczna w obniżaniu poziomu skażenia mikrobiologicznego oraz utrwalaniu produktów spożywczych. Wymaga więc odpowiednich urządzeń.
Sterylizacja
Obydwa procesy technologiczne polegające na termicznym utrwaleniu żywności mają w tradycyjnych metodach istotne ograniczenia. Wynikają one z nierównomiernego nagrzewania produktu, przegrzewania przy ściance wymiennika, zmiany w strukturze produktu czy reologii (zmiany lepkości) substancji. Użycie mikrofal ma kilka unikalnych zalet, którymi nie dysponują tradycyjne technologie:
- brak fizycznego kontaktu z produktami,
- mikrofale docierają do wnętrza opakowania lub przestrzennej struktury materiału, podczas gdy inne metody działają jedynie na powierzchnię,
- po działaniu mikrofal nie pozostają żadne materiały szkodliwe czy niebezpieczne.
Pasteryzacja
Mikrofale bezpośrednio oddziałują na drobnoustroje w postaci wegetatywnej jak i na przetrwalniki. Możliwe jest łączenie technologii mikrofalowej z innymi metodami (termicznymi i nietermicznymi), co poza efektem mikrobiologicznym pozwala na skrócenie procesu i oszczędność energii.
Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań związanych z technologią mikrofalową pozwala na:
- pasteryzację substancji płynnych i półpłynnych np. soków owocowych, przetworów mlecznych,
- utrwalanie termiczne produktów delikatnych, podatnych na denaturację białek lub inne zmiany pod wpływem temperatury, np. masy jajowej,
- pasteryzację i sterylizację produktu w opakowaniu z tworzywa sztucznego np. mleko, jogurt, chleb, mięso,
- likwidację zarodników pleśni w produktach stałych, takich jak chleb, makarony.
Dezynsekcja
Mikrofale wykorzystywane są również do likwidacji szkodników niszczących elementy i konstrukcje drewniane.
Likwidacja szkodników drewna jest procesem trudnym i czasochłonnym. Wynika to zarówno ze specyfiki materiału jak i zachowań szkodników. Dezynsekcja oraz impregnacja w tartaku lub składzie drewna nie jest większym problemem. Kłopoty zaczynają się gdy szkodniki zaatakują elementy konstrukcyjne budynku lub gotowe wyroby.
Szkodniki żyją ukryte pod powierzchnią drewna. Skuteczność tradycyjnych metod (środki chemiczne lub gazowe) jest zależna od warunków klimatycznych oraz wilgotności elementu drewnianego. W niskich temperaturach lub przy dużej wilgotności środki te są źle wchłaniane. Tych ograniczeń nie ma technologia mikrofalowa.
Mikrofale wnikając do wnętrza elementu drewnianego, nagrzewają go do temperatury zabójczej dla szkodników. Na szkodniki drewna oddziałują więc dwa czynniki: energia mikrofal oraz wysoka temperatura. Nie ma znaczenia jak głęboko szkodniki są schowane, czy są to osobniki dorosłe, larwy czy złożone jaja.
Dezynsekcja z wykorzystaniem mikrofal stosowana jest na skalę przemysłową (do palet czy mebli) oraz w usługach i konserwacji zabytków (dachy, belki, podłogi). Po mikrofalach nie pozostają żadne skutki uboczne (promieniowanie, odpady, trujące środki).
Przy likwidacji szkodników drewna (dezynsekcji) należy wziąć pod uwagę miejsce, w którym będą prowadzone działania. W przypadku zakładów przemysłowych zalecane jest stosowanie stacjonarnych komór lub tuneli mikrofalowych. W budynkach do zwalczania szkodniki należy używać urządzeń mobilnych, takich jak generatory mikrofal.